Een nieuw onderzoek heeft eindelijk licht geworpen op waarom antidepressiva, zoals selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI's), weken nodig hebben om effect te hebben. Deze vertraging wordt nu gekoppeld aan het toegenomen aantal connecties in de hersenen door het medicijngebruik.
Het wachten op de werking van antidepressiva
Het is een bekend feit dat antidepressiva, in het bijzonder selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI's), enige tijd nodig hebben om hun effect te laten zien. Ongeveer 1,2 miljoen Nederlanders gebruiken deze medicijnen om hun angstsymptomen te onderdrukken en zich beter te voelen. Maar waarom deze vertraging optreedt, is tot nu toe onduidelijk geweest.
Toename van hersenconnecties door antidepressiva
Recent onderzoek heeft aangetoond dat het gebruik van antidepressiva leidt tot een toename van de connecties in de hersenen. Deze connecties, bekend als synapsen, zijn de verbindingen tussen zenuwcellen. Het onderzoek suggereert dat het aantal synapsen in de neocortex en de hippocampus van de hersenen geleidelijk toeneemt bij mensen die SSRI's gebruiken.
Hoewel antidepressiva voor velen effectief zijn, is hun werking niet bij iedereen gelijk. Dit verschil in effectiviteit is gedeeltelijk te wijten aan het feit dat het exacte mechanisme achter hun werking nog niet volledig bekend is. Er wordt aangenomen dat SSRI's de synaptische plasticiteit in de hersenen verhogen, wat kan bijdragen aan hun effectiviteit.
Effecten van antidepressiva versus placebo
In een studie waarbij de deelnemers ofwel een dagelijkse dosis van 20 milligram escitalopram (een SSRI) ofwel een placebo kregen, bleek dat mensen die escitalopram gebruikten meer synapsen hadden in hun neocortex en in mindere mate ook in de hippocampus dan degenen die een placebo kregen. Dit suggereert dat de synaptische dichtheid in de hersenen betrokken is bij de werking van deze antidepressiva.
De eerste effecten van antidepressiva na 29 dagen
De studie wees ook uit dat antidepressiva enige tijd nodig hebben om hun effect te laten zien. De eerste 29 dagen van de studie toonden geen verschil in de dichtheid van synapsen tussen de groep die escitalopram nam en de groep die een placebo kreeg. Dit bevestigt de theorie dat antidepressiva tijd nodig hebben om hun effect te laten zien, omdat het aantal synapsen over een periode van weken toeneemt.
Het is belangrijk op te merken dat de studie werd uitgevoerd bij mensen zonder depressie om de effecten van SSRI's op synaptische plasticiteit te onderzoeken zonder de verstoring van psychische klachten. Daarom is er meer onderzoek nodig om te zien of dezelfde effecten ook optreden bij mensen met een depressie en of een toename van synapsen daadwerkelijk leidt tot een verbetering van de geestelijke gezondheid.
